Artikelen
16 september 2020
Aanwas nieuwe, jonge vakkrachten noodzakelijk… en wel nu!
Drie Gelderse onderhoudsbedrijven bundelden al hun disciplines, kennis en kunde, om in de toekomst verder te gaan als één onderneming: De Variabele. Een maatschappelijk geëngageerde onderneming bovendien, die veel méér is dan een onderhoudspartner en waar men graag de grenzen van de geijkte paden opzoekt. Precies wat eigenaren Ludwig Smits, Joep Burghouts en Bob Jacobs voor ogen hadden. Ik ontmoet hen in het nieuwe pand van De Variabele regio Nijmegen, waar alle op handen zijnde ontwikkelingen vorm krijgen.
“De onderhoudsbranche evolueert continu en het vak is maatschappelijk gezien van belang”, aldus Ludwig, Proceseigenaar Innovatie en Advies bij De Variabele. “Zo zijn we een van de weinige bedrijfstakken die bijvoorbeeld qua duurzaamheid lineair oprekt. We hebben niet steeds nieuwe grondstoffen nodig, maar circulaire processen staan juist centraal.” Joep, Proceseigenaar Service: “Dit spreekt met name jongere werknemers aan. Ze kijken bewust naar waar een bedrijf voor stáát, waar het een bijdrage aan levert en of dat bij henzelf past.” Bob, Proceseigenaar Projecten: “Je ziet dat deze groep het ook steeds belangrijker vindt om geboeid te blijven en gewaardeerd te worden in hun werk, belangrijker dan de geldelijke beloning.”
‘De onderhoudsbranche evolueert continu’
Platte organisatie & samenwerking
Hoe doet De Variabele dat? Door in haar werkwijze en organisatiestructuur af te wijken van het meer traditionele plaatje met in de organisatie een uitvoerder, projectleider, bedrijfsleider, et cetera. Joep: “Wij zijn niet hiërarchisch ingericht en zetten juist de kracht van de vakman in. We leggen de verantwoordelijkheid zo laag mogelijk in de organisatie en we betrekken werknemers bij het hele proces. Doordat zij een breed spectrum aan taken uitvoeren, kunnen zij zich verbreden in hun vak en krijgen zij zicht op een hele keten aan werkzaamheden die bij een proces komen kijken. Op die manier creëer je verbondenheid en samenwerking.”
Dreigend tekort aan vakmensen
Ook al heeft De Variabele perfect in de gaten wat medewerkers vandaag de dag zoeken en wensen, toch ontkomt ook zij niet aan het dreigend structurele tekort aan vakmensen en onvoldoende jonge aanwas, waar de gehele sector mee kampt. Daarbij hecht De Variabele veel waarde aan het werken met eigen vakkrachten. Men is er zich pijnlijk van bewust dat met een tekort aan vakmensen geen toekomst mogelijk is. Werving is niet alleen noodzakelijk, maar ook urgent. Een prachtig nieuw pand met enthousiaste project- en servicemedewerkers zijn immers nergens zonder schilders, stukadoors, timmerlieden en andere vakkrachten.
Ontwikkeling instructie- & innovatiecentrum
De Variabele wil daarom in november een open dag houden, om met name jonge toekomstige werknemers te bereiken en kennis te laten maken met een niet-traditioneel onderhoudsbedrijf. Dit moet leerlingen (en hun ouders) stimuleren om voor het vak te kiezen. Ludwig: “Het bestaande onderwijs werkt doorgaans met vaste leerwegen en -niveaus, een vaststaand theoretisch en praktijkgericht studietraject en een diploma als afsluiting. Wij gaan met ons instructiecentrum dwars door die voor-geplaveide paden heen.” Bob: “Het is inefficiënt, geld rovend en milieuonvriendelijk als een eerste persoon een wandcontactdoos monteert en een tweede de toiletpot vervangt. Bij ons is verbreding het doel én we willen hiermee laten zien dat het vak enorm is geëvolueerd, en dat ook nog volop zal blijven.”
‘Het vak is maatschappelijk gezien van belang’
Klantvraag als uitgangspunt
Het instructie- en innovatiecentrum is nog in ontwikkeling. De instructietak is gericht op scholing, de innovatietak op het ontwikkelen van producten en processen die het vastgoedonderhoud verbeteren, vernieuwen, verduurzamen en/of versnellen, zowel kwalitatief als financieel.
Het centrum zal zich voor een belangrijk deel focussen op na- en bijscholing voor volwassenen. De opleidingen zijn toegespitst op de actuele en meest voorkomende praktijksituaties, waarin de klantvraag steeds breder wordt. Joep: “We kijken niet alleen op de werkvloer wat er aan een specifieke klantvraag ten grondslag ligt, ook ons onderwijs zal daarop ingericht zijn.”
Multidisciplinair aanbod in eigen huis
Hij vervolgt: “Nederland telt binnen de brancheorganisatie ‘Technisch’ slechts 61 multidisciplinair ingerichte VGO-schilders- en onderhoudsbedrijven, terwijl de klant daar wel steeds meer om vraagt.” Ludwig vult aan: “Daarvan kun je de bedrijven op twee handen tellen, die zowel service, renovatie, onderhoud én investeringen bieden. In de regio Midden-Oost Nederland heb je aan één hand genoeg. Maar wij hebben ook nog eens alles in eigen huis.” Bob: “Net als dat we hiërarchie vervangen door samenwerking bij onze medewerkers, willen we dat ook voor de klant. We werken mét de klant, niet vóór de klant. Hier past ook samenwerking met andere ondernemers bij, zoals de genoemde multidisciplinaire bedrijven.”
‘Het gaat om verbondenheid en samenwerking’
Onconventioneel denken
De klantvraag is veranderd en daarmee de praktijksituatie ook. Dat zie je bij De Variabele terug in het toekomstige onderwijsaanbod én in de functies op de werkvloer. Werken in de onderhoudswereld vooral mannen, bij De Variabele is het vanzelfsprekend dat ook vrouwen deel uitmaken van de verschillende teams, bijvoorbeeld in de rol van projectleider. Ludwig: “De invloed van vrouwen heeft het bedrijf goed gedaan en een andere sfeer gegeven. Dat merkt de klant ook en dat wordt als positief ervaren.” Wederom een resultaat van onconventioneel denken en nieuw ondernemerschap, net zoals de platte organisatiestructuur, het werven van jonge vakkrachten en het eigen instructie- en innovatiecentrum. Of, zoals men het bij De Variabele zelf samenvat: “Wij zijn nu eenmaal graag een beetje de luis in de pels en daar zijn we trots op.
”Oog voor elkaar”
“Verder hebben we onze randvoorwaarden goed voor elkaar. Denk niet alleen aan het materieel waarmee gewerkt wordt, maar ook aan de MVO-dag die we organiseren. Onze medewerkers krijgen dan de gelegenheid om gedurende een hele werkdag anderen te helpen, dat kunnen particulieren of organisaties zijn. Bovendien kunnen medewerkers ook zelf ideeën aandragen. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is oog hebben voor elkaar”, aldus Joep.
De variabele
Weurtseweg 500
6541 BE Nijmegen
Nijmegen Business