Artikelen
8 februari 2018
Column: Denken aan schenken
December is traditiegetrouw de maand waarin de vrijgevigheid bij de mens op zijn hoogtepunt is. Dat zal ongetwijfeld te maken hebben met de sfeer die wordt opgeroepen, maar soms ook met wetgeving.
Omdat in de familie de spoeling aan suikerooms of -tantes meestal erg dun gezaaid is danwel afwezig is, mag verwacht worden dat een financier zich zakelijk opstelt. Dat geldt ook in familieverhoudingen. Dat zal ertoe leiden dat er naast de schriftelijke voorwaarden van de geldlening ook (gedeelde) zekerheden verstrekt dienen te worden. Waar kun je dan zoal aan denken?
Het doen van schenkingen kan uiteraard het hele jaar door plaatsvinden. Het leek me daarom goed om aan het begin van het jaar de aandacht op de schenking te vestigen, zodat je het hele jaar hebt om daar over na te denken.
Het jaarlijks vrijgestelde bedrag voor schenkingen van ouders aan kinderen in 2018 bedraagt € 5.363. In alle andere menselijke verhoudingen (ouders, familie, vrienden, etc) is de vrijstelling € 2.147.
Tussen ouders en kinderen bestaat de mogelijkheid om eenmalig een vrijgesteld groter bedrag te schenken tot maximaal € 100.800. Onder kinderen worden tevens verstaan de echtgeno(o)t(e) of partner. Leeftijdsgrenzen worden toegerekend aan de jongste van hen beiden.
Het onvoorwaardelijk vrijgestelde bedrag dat ouders aan hun kinderen mogen schenken vanaf hun 18e tot hun 40e jaar (inclusief de verjaardag zelf!) bedraagt is in 2018 groot € 25.731.
Laatstgenoemd bedrag mag verhoogd worden tot € 53.602 indien het bedrag is bestemd voor de betaling van toekomstige kosten van een studie of de opleiding voor een beroep ten behoeve van het kind en deze kosten aanzienlijk hoger zijn dan gebruikelijk (ten minste € 20.000 per jaar). De schenking en de doelstelling daarvan dienen in een notariële akte vastgelegd te worden en binnen 2 jaar daarna aantoonbaar besteed te zijn.
Het opsplitsen van het bedrag in een vrij besteedbaar deel van € 25.731 en een verplicht deel voor studie van € 27.871 is toegestaan. Deze vrijstellingen zijn slechts eenmalig toepasbaar.
Sinds 1 januari 2017 is het structureel mogelijk om eenmalig maximaal € 100.000 te schenken mits het bedrag binnen 2 jaar wordt gebruikt ten behoeve van de eigen woning. Deze mogelijkheid is niet beperkt tot kinderen, maar kan aan eenieder plaatsvinden. Ook hier geldt hetzelfde leeftijdsvereiste van 18 tot 40 jaar.
Tussen 1 oktober 2013 en 1 januari 2015 gold ook al tijdelijk een dergelijke vrijstelling zonder leeftijdsgrens waarmee destijds aflossing op de eigen woningschuld werd gestimuleerd.
Om gebruik te maken van deze ‘schenkton’ (€ 100.800) dient aan voorwaarden voldaan te worden. De schenking kan worden ingezet:
- voor de schenking van een eigen woning;
en binnen 2 jaar na de schenking voor:
- de schenking ter verwerving van een eigen woning;
- kosten voor verbetering of onderhoud van een eigen woning;
- de afkoop van rechten van erfpacht, opstal of beklemming;
- aflossing van de eigenwoningschuld dan wel negatief saldo bij verkoop.
Indien al eerder gebruik is gemaakt van een eenmalige vrijstelling, dan wordt het opletten geblazen! De regelgeving wordt dan tamelijk willkeurig omdat dan het moment waarop al eerder gebruik is gemaakt van de verhoogde vrijstelling van belang wordt.
In 2018 komt de vrijstelling voor kinderen dan maximaal neer op het volgende:
- vóór 2010 geschonken en tussen 2010 en 2016 geen gebruik gemaakt van verhoogde vrijstellingen dan resteert € 27.871;
- tussen 2010 en 2014 gebruik gemaakt van een verhoogde vrijstelling dan kan geen gebruik meer worden gemaakt van de ‘schenkton’;
- indien in 2015 of 2016 gebruik is gemaakt van een verhoogde vrijstelling dan resteert € 47.198.
Indien derden al eerder de verhoogde vrijstelling hebben genoten, dan houdt het ook op.
Denk eraan om (in verband met echtscheiding) aan de schenking (zonodig) de privéclausule te verbinden. Dat kan op een later moment niet meer.
Roland van Mourik
Notaris bij Hekkelman Advocaten | Notarissen
r.van.mourik@hekkelman.nl
www.hekkelman.nl