13 mei 2022

Dé kans op versnelling in duurzaamheid? Regionale samenwerking!

Peter opent het gesprek: “Ik denk dat er veel zaken opgelost kunnen worden rond gemeentelijke en provinciale vergunningen. Zo is in het stikstofdossier nog veel onduidelijk, ook bij overheden zelf. Ivo reageert: “En omgevingsvergunningen, ervaren jullie daar ook barrières bij?” “Ja, de technisch-inhoudelijke kennis ontbreekt vaak”, is de ervaring van Peter. “Zo moesten wij in meerdere sessies uitleggen wat we eigenlijk doen.” Ivo : “Gelukkig zien we dit nu en zet de omgevingsdienst nu belangrijke stappen. Ook is de dienst bezig met het aantrekken van een expert op gebied van circulariteit. We kunnen en gaan hierin nog veel coöperatiever denken.”

“Mooi dat je coöperatief noemt”, steek Astrid in. “Wij spreken veel gemeenten en provincies en willen de kennis van onze verduurzamingsspecialisten graag delen, maar daar zijn ze soms huiverig voor. Maar we moeten kennis bundelen en samenwerken om te versnellen, en daarbij goed kijken wie welke rol kan spelen. Zo kunnen wij bijvoorbeeld nieuwe financieringsmodellen voor verduurzamingsdoelen bieden.”

Loketten samenvoegen

Astrid ziet nog een ander aandachtspunt. “Er zijn veel loketten, maar die worden onvoldoende gevonden. Ook die van ons. We zouden ondernemers ook gezamenlijk kunnen informeren.” Ivo ziet kansen: “Daar zouden jullie misschien ook een rol in kunnen spelen, in het leggen van verbindingen tussen vragen en kennisdeling.” Astrid: “Ja, dat doen we nu ook, onze sectorspecialisten brengen nu hele ketens in kaart, mede om die verbindingen te leggen.”

Kortom: achter de schermen worden meerdere verbeterstappen gezet. Maar… je kan op vele manieren duurzaam ondernemen. Speelt bij ondernemers dan ook iets als verduurzamings-keuzestress? Nico: “Ik zie dat niet bij zonnepanelen. Door de stijgende energieprijzen is het aantal aanvragen in de laatste maanden zelfs verdrievoudigd. Zonne-energie is een volwassen markt. Maar alles eromheen is soms lastig voor ondernemers. Zijn het dak en de stroomaansluiting geschikt, hoe zit het met het stroomnet dat vol zou zitten, sommige verzekeringen hebben eigen eisen die het soms onmogelijk maken, etc. Je moet het hele plaatje doorzien om te weten wat er op je af komt.” Peter: “Zou één loket voor al deze aspecten dan niet helpen?” “Zeker”, beaamt Nico.

Grote kansen op bedrijventerreinen

“Op bedrijventerreinen liggen ook veel verduurzamingskansen”, weet Astrid. “Die nemen 25% van de totale energie af.” Nico: “Dat klopt. Daar kan je bijvoorbeeld het stroomnet verduurzamen met zonnepanelen en laadpalen, vraag en aanbod komen daar samen. Astrid wijst ook hierbij op het belang van samenwerking: “We hebben elkaar hierbij ook echt nodig. Daarom zijn we nu in gesprek met verschillende Gelderse bedrijventerreinen om samen met bedrijven, overheden en kennisinstellingen, waaronder onderwijs, versneld over te gaan op duurzame energie.”

“En er zijn meer mogelijkheden dan zonne-energie”, vervolgt Astrid. “Met een warmtepomp is de bijvangst groter doordat je van het gas af gaat. Nico: “Ja, zonnepanelen is laaghangend fruit, dat is nu door de hoge energieprijzen interessant. En een warmtepomp is wat ingrijpender.” Peter: “Wij willen zelf in regio Duiven bijdragen aan duurzame warmte met stadsverwarming.” Ivo: “Zeker terreinen die aan woonwijken grenzen zijn daarvoor geschikt.”

Circulair ‘omdenken’

“En circulair bouwen, gebeurt daar veel in?”, vraagt Peter zich af. Ivo: “Daarin liggen ook veel kansen: we lopen wat dat betreft nog tien jaar achter op de energietransitie. Afval scheiden snapt iedereen. Maar voor hergebruik van grondstoffen en het uitwisselen van materialen in productieprocessen is het vaak nog een zoektocht. In de bouw bijvoorbeeld speelt materiaalgebruik nog nauwelijks een rol: vaak gebruiken ze de meest functionele en goedkope materialen en niet per se de meest duurzame, zoals bij isolatie.” Peter: “Kan de gemeente daarin een voorbeeldfunctie vervullen? Ivo: “Daar zijn we inderdaad mee bezig. Voor het circulaire stuk stellen we momenteel verduurzamingscriteria op voor de woningbouw en voor onze eigen inkoop en aanbestedingen, zoals voor het vastgoed en onze openbare ruimte. Er lopen nu ook een paar mooie pilotprojecten. Het moet echter niet bij pilots blijven, uiteindelijk willen we ernaar toe dat bijvoorbeeld sloopbedrijven niet slopen, maar ‘oogsten’. Zo’n slag vraagt om ‘omdenken’ in de hele keten.”

Mooie voorbeelden delen

“We moeten er samen voor zorgen dat het duurzaam blijft”, reageert Peter. Wij gebruiken bijvoorbeeld snoeihout uit de omgeving, maar de vraag stijgt en de prijs ook. Desondanks halen we het snoeihout niet uit de Baltische staten, want we willen een duurzame keten. Laten we ook hierbij vooral lokaal en regionaal goed blijven samenwerken. En elkaar inspireren natuurlijk, de mooie voorbeelden laten zien.”

Eigenlijk is het iedereen wel duidelijk als het om verduurzaming gaat: we moeten de handen echt ineenslaan voor een verduurzamings-versnelling. Astrid besluit: “Als we met z’n allen intensief samenwerken, dus ook met ondernemersverenigingen, brancheverenigingen én het onderwijs natuurlijk, dan gaat er echt iets gebeuren.” Alle tafelgenoten knikken instemmend. Zelf wisselen ze natuurlijk ook meteen hun contactgegevens uit.

Tips van Astrid, Nico, Ivo en Peter:

• kiEMT.nl: brede ondersteuning, advies, verbinden en matching in Oost-Nederland. Gericht op energietransitie en circulaire economie (ook startups).
• Circles.nu: overkoepelende poort voor circulair ondernemen in Oost-Nederland, Gericht op o.m. kennisdeling en verbinden.
• Arnhemaan.nl/ondernemer: regionale loketten, bijeenkomsten en praktische tools op gebied van duurzame energie en energiebesparing.
• Raboduurzaamvastgoed.nl: per gebouw/adres een overzicht van mogelijke verduurzamingsmaatregelen, -kosten/baten en -effecten, berekening label.
• Perpetualnext.com: klimaattechnologiebedrijf dat koolstof terugwint uit natuurlijk afval, Duiven.
• Copernico.nl: zonnepanelen, laadpalen, accu’s, Oosterbeek.