22 januari 2015

Dirkzwager advocaten & notarissen ontzorgt bij bedrijfsoverdracht

“Neem een bedrijfsoverdracht”, vertelt Ton Lekkerkerker. “Je vindt op internet talloze adviseurs die zeggen er verstand van te hebben. Vaak praten ze dan over een deelgebied. Bedrijfsoverdracht is echter een complex proces, waaraan allerlei facetten kleven. Dan is een notaris die het hele spectrum overziet onmisbaar. Je hebt de kennis, maar je bent tevens het aanspreekpunt voor alle mogelijke onderdelen.” Klaas-Albert vergelijkt zijn rol in familiebedrijven met die van een huisarts. “Je overziet het hele spectrum, je zit dicht op de familie en kent alle ins en outs, omdat je de familie en het bedrijf van binnen en buiten kent. Niet alleen de DGA, maar vaak ook de partner, de vorige en volgende generatie. Dan praat je niet alleen over technische kennis, financieel, juridisch en fiscaal, maar je hebt soms ook enige psychologische kennis én tact nodig. Vaak spelen allerlei emoties een belangrijke rol. Bovendien kennen Ton en ik de markt in respectievelijk Arnhem en Nijmegen, we kennen de stad, we kennen de bedrijven en weten wat er speelt.”

Voorbereiding
Terug naar een bedrijfsoverdracht. “Omdat het een cruciaal proces is, zeker binnen familiebedrijven, start een voorgenomen bedrijfsoverdracht met een gedegen voorbereiding. Je zoekt in deze fase de juiste juridische structuur passend bij de overdracht, je zorgt in overleg met de accountant dat de bedrijfsboekhouding zodanig op orde is dat de onderneming verkoopklaar is en je speelt een rol in het zoeken en beoordelen van de opvolger. Het totale proces heeft vaak een looptijd van drie tot zes jaar. Wordt het bedrijf overgedragen aan een kind, dan heb je een verhaal te vertellen aan de overige (toekomstige) erfgenamen. Je zult vooraf helderheid moeten verschaffen, om te voorkomen dat na overlijden van de ouders een ruzieboedel ontstaat. Dat dien je dus met de familie te bespreken en soms nader in testamenten vast te leggen. 
Dan heb ik het nog niet over de financiën of hoe je het opgebouwde vermogen fiscaal zo voordelig mogelijk kunt overdragen aan de erfgenamen? Hoe bescherm je het familiekapitaal tegen kinderen die van plan zijn het er eens goed van te nemen? Wat doe je als de DGA of bedrijfsopvolger plotseling overlijd? Die zaken moet je allemaal notarieel vastleggen en dat maakt de DGA-notaris tot een soort notariële huisarts.”

Complex
“Om de overdracht nog complexer te maken is er al jaren een probleem rond kredietverstrekking. Dat geldt voor ondernemingen, maar zeker ook voor een bedrijfsopvolger. Heeft een koper niet genoeg geld, dan zie je dat de verkoper met risicodragend vermogen mee blijft doen. In zo’n geval wil de verkoper vanzelfsprekend graag invloed blijven uitoefenen op de onderneming. Juist in familieverband raden wij verkopers aan het bedrijf los te laten en de nieuwe directie niet voor de voeten te lopen. Familieverhoudingen en zakelijke verhoudingen gaan door elkaar lopen. Extern toezicht kan een louterende werking hebben, bijvoorbeeld door een commissaris of via een stichting. 
Je ziet tegenwoordig ook steeds vaker dat jonge nog minderjarige kinderen participeren in het bedrijf van hun ouders. Ze doen niets in de onderneming, hebben ook geen zeggenschap, maar krijgen wel een belang. Op die manier bouwen ze vermogen op dat in de toekomst niet van ouder naar kind hoeft te vererven. Op deze manier begint een bedrijfsoverdracht vaak al in een erg vroeg stadium.” 
Klaas-Albert Veerbeek en Ton Lekkerkerker zijn gepokt en gemazeld in deze materie. “En dan heb je het alleen nog maar over bedrijfsoverdracht, een familiebedrijf onderscheidt zich op vele terreinen van ‘normale’ bedrijven. Daarom komen we geregeld langs, kop koffie, even bijpraten, zorgen dat je op de hoogte blijft. Dat maakt ons werk ook zo bijzonder.”