26 april 2016

Inclusief ondernemen: de voordelen voor werknemers én werkgevers

Onlangs werd in De Vereeniging het Inclusief Ondernemers Netwerk (ION) officieel gelanceerd. Om dit netwerk verder uit te bouwen, komen de leden af en toe bij elkaar voor een rondetafelgesprek. Deze keer delen Nelleke Joosten-Obbens, Marian Eijkemans, Henny van Benthem en Stef Cuppens hun ervaringen met werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Op de foto: v.l.n.r.: Henny van Benthem, Stef Cuppens, Nelleke Joosten-Obbens en Marian Eijkemans

Alle aanwezigen hebben ruime ervaring met inclusief ondernemen. Zo heeft Nelleke Joosten-Obbens van Scholten Awater het MVO-beleid bij haar organisatie opgezet en geïmplementeerd. Henny van Benthem is dagelijks met het fenomeen bezig. “Naast mijn reclamebureau en drukkerij ben ik ambassadeur van de Driestroom, het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis en NIM Maatschappelijk werk. Ook ben ik mede-initiatiefnemer van de bedrijfsschool H400 op de Hatertseweg.”

Marian Eijkemans werkt als regiomanager van UWV binnen het WerkBedrijf Rijk van Nijmegen en heeft ervaring met inclusief ondernemerschap binnen haar eigen afdeling. Het bouwbedrijf Cuppens +zn van Stef Cuppens werkt al sinds jaar en dag met jongeren en volwassenen met een uitdaging, zoals hij dit noemt. “De term ‘met een afstand tot de arbeidsmarkt’ spreekt mij niet aan.”

Verrast
Scholten Awater begon zo’n zes jaar geleden met inclusief ondernemen. Nelleke: “Wij doen veel mee aan Europese aanbestedingen en daarbij word je vaak beoordeeld op social return. We werden ook geattendeerd op de diverse subsidieregelingen, dus we besloten het uit te proberen. Inmiddels hebben we al jaren een samenwerking met Breed en nu het WerkBedrijf (Breed is per 1 januari 2016 onderdeel van het WerkBedrijf). In ons magazijn hebben we een hele grote inruilhal, waar oude systemen die terugkomen worden schoongemaakt. Zes medewerkers van het WerkBedrijf zijn hier verantwoordelijk voor. Op kantoor werken jongeren die langdurig werkloos waren.” Het bevalt de organisatie zeer goed. “We waren verrast door de kwaliteit van de mensen. Ze zijn zo trots om voor ons te werken en je ziet ze ook echt groeien.”

Kansen en uitdagingen
Het bedrijf Cuppens +zn is opgedeeld in drie divisies: service & onderhoud, de timmerfabriek en de bouw. Stef vertelt: “Die verschillende divisies brengen verschillende uitdagingen met zich mee. In de timmerfabriek is sprake van repeterend werk en regelmaat. Service & onderhoud is redelijk individueel werk en de bouw is een leeuwenkuil. Hierbij moet je echt goed geïnstrueerd zijn en heb je te maken met veel mensen die aan de slag zijn vanuit verschillende bedrijven. Er zijn dus veel valkuilen.” Toch weet het bedrijf het inclusief ondernemen in iedere divisie terug te laten komen. “We hebben veel jongeren die al vanaf het bijzonder onderwijs bij ons binnenkomen. Ze beginnen in de timmerfabriek, daar worden ze meegenomen door andere werknemers die ze de kneepjes van het vak leren. Als ze gegroeid zijn, kunnen ze af en toe mee met service & onderhoud. Een aantal is in staat om naar bouw door te groeien en er zijn zelfs mensen die zelfstandig tegelzetter of schilder worden. We kijken naar de kansen en uitdagingen van de mensen.”

“Als je mensen zingevende arbeid geeft, ontstaat er vanzelf een groeiproces”

Groeiproces
Henny is op diverse gebieden met inclusief ondernemen bezig, waaronder de bedrijfsschool H400. “Dit is ontstaan vanuit het feit dat er bij een school op de Hatertseweg ruimte over was en de jongeren geen stageplaats konden vinden. Daar hebben we 12 bedrijven ondergebracht, waar jongeren dagelijks intern stagelopen. Daarnaast zijn we met het WerkBedrijf in gesprek over hoe we de samenwerking in de toekomst verder kunnen vormgeven, door bijvoorbeeld het aanbieden van ontwikkeltrajecten waarbij kandidaten van het WerkBedrijf worden voorbereid op een volgende stap op de arbeidsmarkt.” Naast zijn activiteiten voor H400, de Driestroom en het CWZ, heeft hij zijn eigen bedrijf Mediamail. “We hebben mensen in dienst met een beperking of een afstand tot de arbeidsmarkt. Zij voeren diverse activiteiten achter de machine uit, zoals grafische afwerking, papier snijden en lamineren. Wij ervaren dat niet anders dan andere werknemers. We hebben allemaal dezelfde golflengte en iedereen die binnenkomt is gewoon werknemer. Als je mensen zingevende arbeid geeft, ontstaat er vanzelf een groeiproces.”

Zelfvertrouwen
Marian heeft bij UWV de verantwoordelijkheid over een afdeling met 100 werknemers. “In het kader van inclusief ondernemen was het aanvankelijk ‘practice what you preach’: we wilden zelf de mogelijkheden laten zien. We zijn begonnen met mensen op de administratie als werkervaringsplek. Als mensen dan een beetje zelfvertrouwen krijgen en zien dat het lukt, maken ze echt hele grote stappen. Dan is het ook makkelijker om ze door te laten stromen naar ander werk. Waar ik ook heel trots op ben, is dat we een aantal Wajongers hebben opgeleid in een bepaalde methodiek, die mensen met een beperking aan het werk kan helpen. Zo snijdt het mes aan heel veel kanten.”

Plus- en minpunten
Naast de voordelen voor de werknemers levert het inclusief ondernemerschap ook de bedrijven iets op. Nelleke: “In veel gevallen levert het een directe kostenbesparing op, omdat je subsidie krijgt. En uit commercieel oogpunt winnen wij er meer aanbestedingen mee.” Het maakt de sfeer op de werkvloer ook beter, vindt Henny. “Als er iemand binnenkomt met een afstand tot de arbeidsmarkt, merk je dat men daar heel ontvankelijk voor is en veel socialer wordt.” Marian beaamt dit. “Toch is het soms ook lastig om elementaire taken te benoemen die mensen kunnen uitvoeren, doordat er tegenwoordig zoveel geautomatiseerd is. Dat is één van de uitdagingen.”

Koudwatervrees
De ambassadeurs merken dat veel ondernemers nog koudwatervrees hebben. Het Inclusief Ondernemers Netwerk kan hierin een rol spelen. Henny: “Ik geloof: als wij naar andere ondernemers kunnen demonstreren hoe het allemaal werkt, dan zijn er veel meer bedrijven ontvankelijk voor.” Stef vult aan: “Je moet zoeken naar een stukje integratie in bestaande netwerken, maar het niet continu alleen maar over dit onderwerp hebben. Houd het kort en simpel en neem de drempels weg.”

Uitbouwen
Inmiddels is de netwerkapp voor het ION gelanceerd en in september vindt er een theaterevenement plaats. Ook de ambassadeurs hebben ambities om het inclusief ondernemerschap verder uit te bouwen. Marian besluit: “De ‘BV Nederland’ kan dit niet alleen opbrengen, dus samen moeten we deze uitdaging aangaan. Dat is een gedeelde verantwoordelijkheid.”

Deelnemers rondetafelgesprek