30 september 2014

Meer hoop voor het mkb bij aanbestedingen

Ondernemers vragen zich vaak af waarom bepaalde opdrachten aan ondernemers van (ver) buiten de regio worden vergeven. De gemeente antwoordt hierop dat zij gebonden is aan strenge aanbestedingsregels. Hoe zit dit nu? 

Vooropgesteld, opdrachten boven de drempelwaarde moeten Europees worden aanbesteed. Bij dergelijke aanbestedingen bestaat weinig bewegingsvrijheid voor de gemeente. De drempelbedragen voor de gemeente zijn momenteel: € 5.186.000 voor werken en € 207.000 voor leveringen en diensten. Kleinere ondernemers vergeten vaak dat zij ook bij deze grote opdrachten kans maken op gunning door samen met andere partijen in te schrijven (in combinatievorm of als hoofd- en onderaannemer). De hulp van anderen mag de gemeente in dat geval niet verbieden. 

Onder de drempel zijn gemeenten vrijer. Werken tot € 150.000 en leveringen/diensten tot € 50.000 mogen enkelvoudig onderhands worden aanbesteed. Werken tot € 1.500.000 en leveringen/diensten tot € 207.000 moeten meervoudig onderhands worden aanbesteed (3-5 partijen). Pas bij werken boven € 1.500.000 en bij leveringen/diensten boven de drempel van € 207.000 geldt de publicatieplicht op TenderNed. 

De gemeente Arnhem heeft deze regelgeving overgenomen in haar aanbestedingsbeleid. Aangezien opdrachten op grond van deze regels vaker onderhands zullen worden aanbesteed, hebben lokale (mkb) ondernemers meer kans op gunning. De gemeente Arnhem heeft als beleid dat zij bij onderhandse procedures minimaal een derde van de partijen uit de regio uitnodigt. Voor (mkb) ondernemers is het dus taak om in beeld te komen bij de gemeente door interesse te tonen in opdrachten. Dat kun je doen door bijvoorbeeld een (open) brief te sturen naar de gemeente waarin je kenbaar maakt dat jouw onderneming bepaalde capaciteiten bezit en in aanmerking komt voor bepaalde opdrachten. Zorg ervoor dat je op het ‘lijstje’ komt van de gemeente en dat de gemeente niet om je heen kan bij aanbestedingen. Relevant is hier te wijzen op een recente uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, waarin is bepaald dat aanbestedende diensten bij een onderhandse aanbesteding onder bijzondere omstandigheden verplicht zijn bepaalde partijen uit te nodigen. Een dergelijke omstandigheid is bijvoorbeeld de wetenschap van de aanbestedende dienst dat de betreffende ondernemer actief is op het terrein van de overheidsopdracht. Laat dus zien dat je er bent. 

Een ander punt van aandacht is de zorg van het mkb dat je wordt geschrapt uit het lijstje, wanneer je kritische geluiden laat horen bij een aanbesteding. Die zorg is niet altijd even noodzakelijk, omdat er zeker professionele gemeenten zijn die zich niet door dergelijke sentimenten laten leiden. Helaas is dat niet in alle gevallen zo. Gelukkig ligt er voor die gevallen sinds kort een hoopgevende uitspraak voor ondernemers. In die uitspraak is bepaald dat aanbestedende diensten in geval van heraanbesteding (van dezelfde opdracht) in beginsel verplicht zijn eerdere inschrijvers opnieuw uit te nodigen. De aanbestedende dienst moet goede gronden aanvoeren om een eerdere inschrijver te passeren bij de heraanbesteding. 

Het is dus zeker niet zo dat overheidsaanbestedingen altijd perfect verlopen, maar de ontwikkelingen voor het mkb zijn hoopgevend.