Artikelen
16 september 2013
Van afvalenergiecentrale naar multifunctioneel duurzaamheidsplatform
Iedereen in de regio Nijmegen kent ARN wel, het bedrijf dat haar installatie heeft op bedrijventerrein TPN-West en die in opdracht van de regio Nijmegen e.o., regio de Vallei, regio Rivierenland en het Duitse afval- en milieuconcern Remondis als kerntaak huishoudelijk afval en bedrijfsafval verbrandt. Maar ARN is zoveel meer.
Het bedrijf heeft zich ontwikkeld tot de innovator op het gebied van de productie van groene elektriciteit (voor eigen gebruik en het openbare net), de levering van restwarmte en de productie van groen gas. Vanaf 2015 komt daar de regionale stadsverwarming bij. Directiesecretaris Harrie Arends kan er alles over vertellen.
Vanaf het eerste uur wordt al een systeem voor elektriciteitsopwekking meegenomen; dit vormt onderdeel van het basisproces. Harrie Arends: “Vergelijk het maar met een geiser, je voert water langs een verwarmingsbron, in ons geval de verbrandingsovens, het water warmt op, wordt stoom, dat voer je langs een turbine en zo krijg je elektriciteit. Het is een gesloten systeem, de afgekoelde stoom wordt weer teruggevoerd, opnieuw verwarmd en dat gaat zo eindeloos door. Dit systeem wordt overigens al sinds de zeventiger jaren door alle afvalverbranders gehanteerd. Dat noemen we groene energie, omdat er voor de energieopwekking geen fossiele brandstoffen worden gebruikt. Tegenwoordig zijn er systemen in ontwikkeling, waarbij stoom naar afnemers in de buurt wordt gevoerd. Wij leveren weliswaar (nog) geen stoom, maar sinds 2000 al wel restwarmte (te lage temperatuur voor de productie van elektriciteit) aan de buurman, de rioolzuiveringsinstallatie van het waterschap. Dat werkt dubbelop: wij zien onze restwarmte nuttig gebruikt worden, zij kunnen met een minder uitgebreide zuiveringsinstallatie volstaan.”
Groen gas en zonnepanelen
In 2012 nam ARN een installatie in bedrijf voor het vergisten en nacomposteren van GFT-afval, passend in de toekomststrategie ‘Van verwerken naar verwaarden’. Daarbij wordt 2,5 miljoen m3 biogas van aardgaskwaliteit gewonnen. Vervoersbedrijf Hermes koopt dat groene gas in voor het openbaar busvervoer in de stadsregio Arnhem- Nijmegen. ARN wekt ook elektriciteit op via zonne-energie. Harrie Arends: “Wij vinden dat wij als ARN voor het milieu een voortrekkersrol moeten vervullen. Vandaar dat een van onze daken al vol ligt met zonnepanelen.”
Warmtenet
”We studeren al vijftien jaar op de mogelijkheden van stadverwarming. Dat is best ingewikkeld, omdat stadsverwarming eigenlijk alleen efficiënt kan worden toegepast bij nieuwbouw; het is te kostbaar om bestaande verwarmingssystemen van individuele huizen om te bouwen. De Waalsprong en het eventueel later te ontwikkelen Waalfront komen hiervoor in aanmerking. Alliander heeft besloten om te investeren in de aanleg van een hoofdleiding richting die gebieden, NUON op haar beurt in de aanleg van de vertakkingen naar de individuele woningen. De bedoeling is dat de hoofdleiding voor 2015 is gerealiseerd, daarna worden de woonwijken aangesloten. Dat net kan dan langzaam verder worden uitgebouwd. Vanuit Nijmegen-noord is de stap via een kassengebied naar Arnhem-zuid niet meer zo groot. Die strategie past ook in de ambitie van de provincie. Ook de bedrijven op TPN West zijn voor ons in principe waardevolle klanten voor de levering van warmte. Er is gekozen voor de meest logische routing op het terrein, waarmee we zoveel mogelijk geïnteresseerde bedrijven zo doelmatig mogelijk kunnen gaan bedienen. Daarop vooruitlopend heeft ARN sinds een paar jaar al een intern warmtenet in gebruik. Daarin speelt bijvoorbeeld de opwekking van electriciteit met behulp van stortgas een rol. De daarbij vrijkomende warmte wordt sindsdien gebruikt voor interne verwarmingsdoeleinden.”
Top 5
In Europa geldt een rangorde voor de diverse afvalverwerkingstechnieken, variërend van disposal (verwijderen) tot het vinden van nuttige toepassingen (recovery). Afvalverbranding valt in beginsel onder disposal, maar de overheid biedt mogelijkheden om een verbrandingsinstallatie de recovery-status te verlenen. Dan moet de energie-efficiëntie boven een vastgesteld niveau liggen. “ARN kreeg die status al in 2009. Wij staan in de rangorde van de vijftien Nederlandse installaties gemeten naar energie-efficiëntie op de vijfde plaats. De eerste vier plaatsen zijn voor recent gebouwde installaties, die hun stoom direct extern kunnen afzetten en daarmee een rendement van 100% kunnen behalen. Met de levering van groen gas en de realisatie van stadsverwarming ligt voor ons een plaats in de top drie in het verschiet. Dat is dan ook ons streven.”